دکتر رضا مکنون روز سه شنبه در نشست ارائه گزارش سیلاب اخیر در کشور افزود: با توجه به توان تالاب در ذخیره کردن آب، باید از این اکوسیستم طبیعی حفاظت کنیم زیرا با داشتن آنها میتوان سیلاب را کنترل کرد و هم اینکه آب در سفرههای زیرزمینی ذخیره شود.
وی اظهار داشت: تا پیش از این حجم زیادی از تالابها خشک و به منبع گرد و خاک تبدیل شده بودند اما با آمدن این سیل حجم زیادی از تالابها آبگیری شد، بر اساس گزارشهای ارائه شده تا پیش از وقوع سیل حدود یک میلیون و ۱۲۸ هزار هکتار از حجم تالابهای کشور خشک بود که بعد از آن به ۵۶۶ هزار هکتار کاهش یافت. در واقع ۳۰ درصد پتانسیل گرد و خاک که از تالابها بود، کاهش یافت.
به گفته وی، به عنوان مثال در سیلاب اخیر کشور تالابهای آلاگل، آلماگل و آجی گل در شمال کشور ۱۳۰ میلیون متر مکعب آب را در خود ذخیره کردند و مانع جاری شدن این حجم آب شدند.
عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر ادامه داد: همچنین تا پیش از این حجم خشکی دریاچه ارومیه ۳۲۶ هزار هکتار بود که بعد از سیل به ۱۶۳ هزار هکتار رسید، همچنین دشت مغان هزار و ۸۰۰ هکتار خشکی داشت که به ۶۰۰ هکتار کاهش یافت.
وی اظهار داشت: یکی از سوالات رئیس جمهوری این بود که آیا محیط زیست میتواند به کاهش سیل کمک کند که جواب ما مثبت است، زیرا شواهد تاثیر محیط زیست را در روند کاهش سیل و خسارات آن نشان میدهد.
مکنون درباره حریم اکولوژیک نیز گفت: حریم اکولوژیک یا همان بستر رودخانهها نقش بسزایی در بروز سیل یا کاهش آن دارند که متاسفانه بیشتر این حریم را تصرف کردهایم که باید علاوه بر آزاد کردن حریم، حتی از مرز تعیین شده نیز عقبتر برویم.
وی به سیل خوزستان اشاره کرد و افزود: در سیلاب خوزستان شاهد ورود ۳ هزار و ۳۰۰ متر مکعب آب بر ثانیه بودیم که این میزان خسارت به بار آورد در حالی که در سال ۱۳۴۷ سیلی با ورودی ۶ هزار و ۴۰۰ متر مکعب بر ثانیه رخ داد اما چنین خسارتی به بار نیاورد. بنابراین نشان میدهد که این میزان خسارت نتیجه دخل و تصرف انسان در طبیعت است.
رئیس کارگروه محیط زیست هیات ویژه گزارش سیلاب تاکید کرد: برای جلوگیری از وقوع حوادث این چنینی و کاهش خسارات باید گزارش نهایی سیلاب خط مشی ۱۰ ساله ای برای دولت را به همراه داشته باشد و با جدیت به آن عمل شود.
در نیمه نخست سال آبی ۹۷ – ۹۸ شاهد وقوع سیل در کشور بودیم که در جریان ورود دو سامانه بارشی در دورههای زمانی ۴ تا ۶ و ۱۱ تا ۱۲ فروردین ۱۳۹۸ سیل گستردهای در نقاط مختلف کشور به بار آمد.
بر اساس گزارشهای رسمی منتشر شده حدود ۲۰۰ شهر و ۴ هزار و ۳۰۰ روستا در ۲۵ استان کشور تحت تاثیر این سیل قرار گرفتند، نزدیک به ۸۰ نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند، ۳۰ تا ۱۰۰ درصد ساکنان بیش از ۱۵۰ روستا و برخی از شهرها تخلیه شدند و ۴۰۰ هزار نفر به صورت اضطراری اسکان داده شدند و بیش از ۱۶۰ هزار خرید مسکونی و نزدیک به ۱۵۰۰ مدرسه خسارت وارد شد آب و برق چند هزار روستا، آب دهها شهر و گاز ۱۰ هزار مشترک قطع شد و زیرساختهای مختلفی مانند پلها، جادهها، تاسیسات توزیع آب، برق و مخابرات، تاسیسات شهری و روستایی مراکز درمانی و زیرساختهای کشاورزی صدمات جدی دیدند.
بر اثر این سیلاب به اراضی کشاورزی و باغات در حجم وسیع و در مقیاس صدها هزار هکتار خسارت وارد شد، تلفات در بخش دام طیور و آبزیان و خسارات به واحدهای صنعتی و صنفی نیز چشمگیر بود.
با توجه به اهمیت موضوع، رئیس جمهوری در ۲۷ فروردین ۹۸ طی حکمی «محمود احمدآبادی نیلی» رئیس دانشگاه تهران را به عنوان رئیس هیات ویژه گزارش ملی سیلاب تعیین کرد تا به ۱۱۰ سوال مطرح شده در این زمینه پاسخ داده شود که در این راستا گزارش اولیه به عنوان روایت سیل تهیه و امروز به رئیس جمهوری تقدیم شد و گزارش دوم که همان گزارش نهایی است تا دو ماه آینده تهیه و منتشر میشود.